Λάμπης Τσιριγωτάκης, Έθνος, 10/03/2010
Το βιβλίο της Ελένης Σαραντίτη «Η θυσία» είναι ένα σπουδαίο ιστορικό ντοκουμέντο, αποτέλεσμα μακρόχρονης έρευνας που αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές από το θρυλικό έπος του βασιλιά τnς Σπάρτης Λεωνίδα, καθώς με λιγοστούς Έλληνες αντιμετώπιζε τους Πέρσες του Ξέρξη στην τελευταία μάχη της ζωής του. Οι Πέρσες, με οδηγό τον προδότη Εφιάλτη, είχαν παγιδεύσει τους Έλληνες και οι διοικητές και αξιωματικοί των συμμάχων δείλιασαν και αποχώρησαν.
Ο διοικητής της Κορίνθου παρότρυνε τον Λεωνίδα να φύγει και αυτός και να γυρίσει στη Λακεδαίμονα. «Δεν βλέπεις ότι δεν θα μείνει τίποτα;», είχε πει στον Λεωνίδα και αυτός απάντησε: «Πώς δεν θα μείνει τίποτα; Θα μείνει η τιμή της Σπάρτης, και αυτό εσύ Κορίνθιε πολέμαρχε το λες τίποτα;».
Μέσα από μονολόγους και διαλόγους του ήρωα των Θερμοπυλών γνωρίζουμε άγνωστες ιδέες, πράξεις και γεγονότα. Αναδεικνύεται ένας βασιλιάς απλός και γεμάτος συμπόνια για τους μελλοθάνατους πολεμιστές του. «Εγώ που τους οδήγησα στο θυσιαστήριο, εγώ θύτης μαζί και θύμα», μονολογεί στενάζοντας ο βασιλιάς της Σπάρτης. Ο Λεωνίδας είχε πληροφορηθεί για τη θυσία του από την προφητεία μίας γυναίκας από τη Μεσσηνία, από γένια αιχμάλωτων πριγκίπων και ερωμένη του για αρκετά χρόνια. Αυτή η γυναίκα τού είχε προφητέψει: «Ω, καλό τέλος σου επιφυλάσσει η πατρίδα σου. Στο θυσιαστήριο, πέρα εκεί στις πύλες που γειτονεύουν με τις ιαματικές πήγες. Εκεί θα σε στείλει, σαν σφάγιο θα οδηγηθείς από την αγάπη που σε κυριεύει».
Αλλά και ο μάντης Μεγεστίας είχε πληροφορήσει τον Λεωνίδα για την προδοσία του Εφιάλτη. «Βασιλέα, άνδρας Έλληνα θα μας νικήσει. Το αρχικό γράμμα του ονόματός του αντιστοιχεί στο πέμπτο γράμμα του λακωνικού αλφαβήτου. Οι συμπατριώτες του ήδη μήδισαν. Τώρα, αρχηγέ, η προδοσία. Δίχως αυτήν οι στρατιές των βαρβάρων θα ηττούντο. Θα τους αποτελείωναν τα χαλασμένα από τη ζέστη και την ακινησία τρόφιμα και οι μολυσματικές ασθένειες. Όμως, εμείς εμμένουμε».