Το διάβασα. Το ξαναδιάβασα. Το διάβασα και πάλι. Για την τέρψη μου και για την καθαρότητα των αισθημάτων μου. Για το φρεσκάρισμά τους μάλλον που σε όλους είναι αναγκαίο κάπου κάπου, για να μην πω συχνά-πυκνά. Οι δυο νέες γυναίκες, δημιουργοί του βιβλίου Ο σκαντζόχοιρος που ξέχασε να φοβηθεί, θα γνωρίζουν ίσως ότι με το έργο τους αυτό πρόσθεσαν στα ξεχωριστά, στα λαμπρά βιβλία για μικρά παιδιά, ένα ακόμη. Ένα βιβλίο ζωογόνο, σοφό και αγλαό. Που δεν εξαντλείται σε περιγραφές και διαλόγους, συμπεράσματα και διδάγματα, όχι. Ο τρυφερός του λόγος είναι ελάχιστος, αλλά πόσα και πόσα δεν εκφράζει! Θα έλεγα άπειρα. Σκέψεις, συναισθήματα, επιθυμίες, ανάγκες και όνειρα, συμμετοχή και αποφάσεις, ανησυχίες, δεσμούς, μικρές προσωπικές νίκες. Όπως και η εικονογράφηση – το ίδιο εκφραστική. Είναι δε πανέμορφη! Ανάσα ανακούφισης τα χρώματά της. Τα καθαρά και αθώα σχέδια.
Οδυσσέας ήταν το όνομα του μικρού σκαντζόχοιρου. Βγήκε ήσυχα από τη ζεστή, προστατευτική κοιλιά της μανούλας του και σαν άνοιξε τα περίεργα και ερευνητικά ματάκια του, είδε τον μισό μόνον κόσμο. Βλέπετε, ήταν νύχτα. Καθαρή, ως φαίνεται, γιατί αντίκρισε τ’ άστρα και το φεγγάρι, και το βαθύ μπλε του ουράνιου θόλου. Μα δεν άργησε να ξημερώσει και μπόρεσε να απολαύσει και τον άλλο μισό: χαρταετούς και λόφους, δέντρα και ποτάμια, τον ήλιο τον ολόφωτο, λουλούδια άλικα και πασχαλίτσες, μέλισσες και μυρμήγκια, φρούτα και κλαδιά. Μπαλόνια. Και τότε: «Ένιωσε μεγάλη χαρά. Θέλω να γνωρίσω τον κόσμο» φώναξε. Αλλά η μαμά έσπευσε να τον πάρει στην αγκαλιά της και φιλώντας τον, και κοιτώντας τον γλυκά, του είπε: «Είσαι μικρός και μαλακός, μωρό μου». Και, έτσι, και μέσα σε μια στιγμή ο φόβος, ένας μεγάλος και ανεξέλεγκτος φόβος, έκανε κατοχή στην καρδούλα του Οδυσσέα. Κρυβόταν. Κουλουριαζόταν. Αποζητούσε τη μοναξιά. Ωστόσο, κάθε φορά που ο φόβος του περίσσευε, στη μικρή πλάτη του φύτρωνε κι ένα αγκάθι.
Φοβόταν – και τι δεν φοβόταν. Τον τρόμαζαν τα πουλιά. Τον τρόμαζαν κι οι γάτες. Φόβος και τρόμος οι αρκούδες για τον Οδυσσέα. Καλά οι αλεπούδες, κι ας μην πούμε για τους λύκους ή για τους σκύλους. Τόσο πολύ τον είχε κυκλώσει ο φόβος, ώστε φοβόταν και τον εαυτό του. Μάλιστα. Καθρεφτίστηκε ένα πρωί στα ήσυχα νερά του ποταμού, είδε το προσωπάκι του και όπου φύγει φύγει. «Στο τέλος κουλουριαζόταν και γινόταν μια μικρή μπάλα από αγκάθια» ενώ η καρδούλα του βροντοχτυπούσε.
Ώσπου… «Μια μέρα που λουζόταν στο ποτάμι, γνώρισε τη Μυρτώ». Αχ, η Μυρτώ! Ήταν μια πεντάμορφη πολύχρωμη πεταλούδα, που πετούσε ευτυχισμένη από λουλούδι σε λουλούδι. Στη θέα της, ο μικρός Οδυσσέας άνοιξε διάπλατα τα μάτια του, θαύμαζε και χαιρόταν, έβλεπε και ευφραινόταν. Και ο φόβος; Α, αυτός είχε ξεχαστεί. Έπειτα η παιχνιδιάρα Μυρτώ τον πλησίασε: «Ξέρεις ότι το ποτάμι στο τέλος γίνεται θάλασσα;» τον ρώτησε. Και όχι, Θεέ μου, όχι, πού να τα ξέρει ο φοβισμένος μικρούλης όλα αυτά τα ανήκουστα. Και η ζωηρούλα η Μυρτώ: «Μπορούμε να πάμε μαζί» τον ενθάρρυνε, μα ο Οδυσσέας τρομοκρατήθηκε. Χρειάστηκαν όλες οι γνώσεις της του κόσμου και της ζωής, οι μνήμες της και οι εμπειρίες της από τα πετάγματά της στα λιβάδια και στους κάμπους για να τον πείσει. Όταν απλώθηκε η ελπιδοφόρα και γεμάτη αναμονές σιωπή, ένα ηχηρό κρακ δόνησε τον καθαρό αέρα της εξοχής. Ήταν η πτώση και η συντριβή του φόβου.
Γέλια και βλέμματα φιλικά και χαρούμενα κι ένα ταξίδι μακρύ να που τους οδηγεί μέχρι τη θάλασσα που τους καρτερούσε…
«Κυνήγησέ τον το φόβο» με συμβούλευε μια πολύπειρη γειτόνισσα και παραμυθού γιαγιά. «Στρώσε τον στο κυνήγι και θα σε φοβηθεί. Ή, αλλιώς, βρες έναν φίλο και δώσε του το χέρι σου. Κι αυτός να σφίξει το δικό σου. Θα δεις – Λούης θα γίνει ο φόβος. Καπνός!»
Η συγγραφέας του τόσο χαριτωμένου βιβλίου Ιωάννα Γιαννακοπούλου (1973), με σπουδές στην Ελληνική Φιλολογία και στη Θεωρία Λογοτεχνίας, εργάζεται στη δημόσια εκπαίδευση, ενώ παράλληλα φοιτά στο τμήμα Κινηματογράφου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ.
Η εικονογράφος Ζωή Σεϊτάνη (1977) σπούδασε εικαστικά στη Σχολή Καλών Τεχνών του ΑΠΘ και έχει λάβει το Α’ βραβείο στην Biennale Νέων Καλλιτεχνών το 2002. Είναι εκπαιδευτικός και φοιτήτρια της σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, ομοίως στο Τμήμα Κινηματογράφου. Θα χαρακτήριζα τη συνεργασία τους στο παρόν βιβλίο αγαστή, θα ευχόμουν δε να συνεχιστεί. Προβάλλουν έξοχα τη δύναμη της φιλίας και αναδεικνύουν με συγκίνηση τη δύναμη των αθώων πλασμάτων.
Ηλικία: Προσχολική και πρώτη σχολική.
ΥΓ. Ίσως άσχετο, δυνατόν και σχετικό, μια και μιλήσαμε για τον μικρούλη σκαντζόχοιρο: Ήδη κυκλοφορεί μεταφρασμένο στα ελληνικά από τη Ρίτα Κολαΐτη και από το έτος 2008 (Εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες), ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα το οποίο δεν πέρασε καθόλου απαρατήρητο. Τίτλος του Η κομψότητα του σκαντζόχοιρου. Συγγραφέας του η Μαροκινή Μιριέλ Μπαρμπερί. Πολυβραβευμένο, πολυδιαβασμένο, μεταφέρει στιγμές σπάνιας και σπαρακτικής ομορφιάς μέσα από σελίδες μιας υπέροχης λογοτεχνίας. Πρόκειται για τις παράλληλες εξομολογήσεις δυο γυναικών – μιας ώριμης θυρωρού και μιας εύπορης και μοναχικής δωδεκάχρονης. Αφηγήσεις περίλυπες και ωραίες, όπως είναι συχνά η ζωή. Βιβλίο, φυσικά, για ενηλίκους. Όσοι δεν το γνωρίσατε, αν μπορέσετε, αναζητήστε το. Θα το αγαπήσετε.
https://diastixo.gr/kritikes/paidika/1475-skantzoxoiros-fovithei